Περιοδικός Πίνακας

Περιοδικός Πίνακας (ΠΠ)

Ο περιοδικός πίνακας είναι ένας εξαιρετικά χρήσιμος τρόπος ταξινόμησης των χημικών στοιχείων . Βέβαια ο σημερινός περιοδικός πίνακας είναι αποτέλεσμα πολλών προσπαθειών. Αξίζει να αναφερθούμε στην προσπάθεια ενός σπουδαίου Άγγλου χημικού , του Newland, ο οποίος διατύπωσε τον κανόνα των οκτάβων ( κάθε όγδοο στοιχείο παρουσιάζει παρόμοιες ιδιότητες με το πρώτο ). Αμέσως μετά , ο Γερμανός Meyer ανακάλυψε ότι υπάρχει μια περιοδιή σχέση μεταξύ των ιδιοτήτων των χημικών στοιχειών . Πολύ μακριά στην Αγία Πετρούπολη , ο Ρώσος χημικός Mendeleev κατάφερε να κατατάξει τα χημικά στοιχεία , κατά αυξανόμενη σχετική ατομική μάζα , αφήνοντας κενές θέσεις για καινούργια χημικά στοιχεία . Τέλος, ο Moseley μας έδωσε τον σημερινό τρόπο ταξινόμησης των χημικών στοιχειών , διατυπώνοντας την άποψη πως οι ιδιότητες των στοιχείων είναι μια περιοδική συνάρτηση του ατομικού αριθμού .

Περίοδοι και ομάδες

Ο σύγχρονος περιοδικός πίνακας δομείται από 7 οριζόντιες γραμμές (περίοδοι) και από 18 κατακόρυφες στήλες (ομάδες) .

Η πρώτη περίοδος περιλαμβάνει δύο στοιχεία , των οποίων τα άτομα χρησιμοποιούν την εξωτερική στιβάδα Κ. Η δεύτερη και η τρίτη περίοδος περιλαμβάνουν οκτώ στοιχεία η καθεμία , τα άτομα των οποίων χρησιμοποιούν ως εξωτερικές στιβάδες την L και Μ αντίστοιχα . Η τέταρτη και η πέμπτη περιλαμβάνουν 18 χημικά στοιχεία η καθεμία , τα άτομα των οποίων χρησιμοποιούν ως εξωτερικές στιβάδες την Ν και Ο αντίστοιχα. Η έκτη περιλαμβάνει 32 χημικά στοιχεία , τα άτομα των οποίων χρησιμοποιούν ως εξωτερική στιβάδα , την Ρ. Τέλος η έβδομη περίοδος συμπληρώθηκε πρόσφατα (28-11-2016) και περιλαμβάνει 32 στοιχεία.

Τα χημικά στοιχεία τα οποία βρίσκονται στην πρώτη ομάδα ονομάζονται αλκάλια . Τα χημικά στοιχεία τα οποία βρίσκονται στην δεύτερη ομάδα λέγονται αλκαλικές γαίες . Τέλος τα χημικά στοιχεία τα οποία βρίσκονται στην 18 ομάδα ονομάζονται ευγενή αέρια .

Παρατηρούμενες τάσεις στις ιδιότητες των στοιχείων

Κατά μήκος μιας περιόδου υπάρχει συνήθως μια βαθμιαία μεταβολή των ιδιοτήτων .
Από αριστερά προς τα δεξιά αυξάνεται η σχετική ατομική μάζα.
Από αριστερά προς τα δεξιά ελαττώνεται το μέγεθος των ατόμων των χημικών στοιχείων (ατομική ακτίνα ).
Κατά μήκος μιας περιόδου έχουμε ελάττωση του μεταλλικού χαρακτήρα και αύξηση του χαρακτήρα του αμετάλλου.
Επίσης η ατομική ακτίνα αυξάνεται από πάνω προς τα κάτω κατά μήκος μιας ομάδας.

Μέταλλα, αμέταλλα και επαμφοτερίζοντα (μεταλλοειδή) χημικά στοιχεία

Αμέταλλα(F,O,N,Cl,Br,I,S,C,P,H )

Εύκολη απομνημόνευση : φον κλαους βρίσκει πεχά

Στις συνήθεις συνθήκες είναι αέρια ή στερεά με μοναδική εξαίρεση το Br που είναι υγρό. Δεν είναι καλοί αγωγοί της θερμότητας και του ηλεκτρικού ρεύματος. Επίσης , δεν γίνονται ελάσματα και σύρματα. Τέλος , μετατρέπονται εύκολα σε αρνητικά ηλεκτρικά φορτισμένα σωματίδια (ανιόντα)

Μέταλλα

Είναι στερεά εκτός από τον Hg ο οποίος είναι υγρός. Είναι καλοί αγωγοί της θερμότητας και του ηλεκτρικού ρεύματος. Επιπροσθέτως , είναι ελατά και όλκιμα ( γίνονται ελάσματα και σύρματα).Τέλος , μετατρέπονται εύκολα σε θετικά ηλεκτρικά φορτισμένα ιόντα (κατιόντα).

Μεταλλοειδή

Παρουσιάζουν ενδιάμεσες ιδιότητες μεταξύ μετάλλων και αμετάλλων. Συνήθως , στις φυσικές τους ιδιότητες μοιάζουν με τα μέταλλα , ενώ στις χημικές τους ιδιότητες συμπεριφέρονται σαν αμέταλλα.

Ατομική ακτίνα

Ατομική ακτίνα είναι το μισό της απόστασης μεταξύ των πυρήνων δύο γειτονικών ατόμων του ίδιου στοιχείου ,που βρίσκεται στερεή κρυσταλλική κατάσταση. Πρακτικά ,θεωρούμε ότι η ατομική ακτίνα ονομάζεται η απόσταση της εξωτερικής στιβάδας του ατόμου από τον πυρήνα του.